هجتوع ت لیذ خ راک دام طی ر ک پبی ف ل فت ع یبی اکغتز د در تغذی دام تيیو کننره : محب بو محضنی ىماگسانی
مقرمو : طوو ا اچ نوویچ طسنعوومو گست ووو اطوو. در طووا 2853 قبووا اچ موویسد مضوویرا ام سانوو ر نوویچ غوون ن نوو ا 5 گیوواه مقوور را بووو اطووامی طوو اا بووسنوا گنوور ا وو ارچ نامگووزار کووسد. گیوواه طوو ا بوویچ قوس 11 توا 17 قبوا اچ مویسد مضویرا در نیموی غوسقی نویچ بوا ا ىو ا انجاطواچگار کعو داده غوور. اچ حوور د ا ووویچ قووس بدووور اچ موویسد مضووویر تووا ووس اکو عوووا )قووس 16 15 ا( دانوووو طووو ا بوووو ننر چ کع ر اچ قبیا ژاپوچا انور نش ا تیپی ویچا نوا ا تا پنورا موا ش ا بسمووا ن وا ىنور مدستوی غره اط. 1
تار ذچو : 1929 ض ج دانو ط ا ت طط م ر ا در د طا. دىی 1940 کاغ دانو ط ا در امس کا. در ا ا 45 درصر ت یر ا م حوره. )2000-2001( د گس ت یرکننرگا ميم ط ا: ارژان یچا بسچ اا نیچ ىنر. 2
مدستی ط ا : نا پمی : گسيضيچ ماكص گياىی اط دي پ ئيور )40=2n( يكضوا و اچ تيوسه نذو د كوو بوو صو ر ب توو ا اطو ار نضب ا پسغاخ بسگ رغر مي كنر. ميانگيچ ارتفاع اچ 60 تا 135 طان ي م س م غيس اط. ن د ره رغر ط يا بو رقما ن ر چا دما محيط تاريخ كع بض گی دارد. در ايسا طيكا حياتي ا ني 90 تا 145 ر چ. طووو يا گيووواىی ر چ ك تووواه اطووو بووويظ اچ ىوووس مح ووو چرا وووی ديگوووس نضوووب بوووو نووو ر چ حضاطوووي نعوووا موووي دىووور. ارقوووا طووو يا بوووس اطوووا حضاطوووي بوووو نووو ر چ در ن يجوووو چ درطوووووي در 13 گوووووس ه X,XI,IIIV,IIV,IV,V,VI,III,II,I,000,00,0 دط و بنر غره اط. 3
تسکیبا دانو ط ا : نسبی پس تئیچ 56 درصرا کسب ىیررا ىا 30 درصرا داکض س رن ب تعکیا می دىر. ط ا غاما تقس با 8 درصر پ غظ دانو 90 درصر گ غ ط ا اط 14 درصر چ دانو را 2 درصر انو 4
تسکیبا دانو ط ا : * National Research Council. 1994. 5
اطیر ىا نس دانو ط ا : دانو ط ا منبع غنی اچ اطیرىا نس امگا 3 امگا 6 اط. ىس 100 گس ر غچ ط ا : 7 گس ω3 51 گس ω6 اغباع 14 تا % 15 غيساغباع 24 تا % 28 ر غچ ط يا : اطيرىا نس اطيرىا نس تاقر كپض س 6
م اد ضر تغز و ا ط ا : باچدارنره انش م ىا کو یچ ىا پس تائچ ىا ا ش تس طاپ نیچ ىا اطیر تا یک ی کضی ژناچىا 7
APPROACHES OF PRODUCE SOYBEAN : Roasting Micronizing Expanding Pellet Extrusion Microwave Jet- sploding 8
ر ش ىا تسا ر دانو ط ا : ات کال کزدى در ایي ر ػ دا ع یب ثب حزارت فؾبر ثخبر پخت هی ؽ د. دهب 121 هذت سهبى السم حذاقل 30-40 دقیق ثزای ا جبم ایي فزآی ذ هی ثبؽذ. در ر ػ ثزؽت کزدى دهب هی ت ا ذ ث عیل یک آ ى ت لیذ ؽذ عب تیگزاد ثزعذ. درج عب تی گزاد ث 170-110 درج جت اعپالدی گ در ایي ر ػ دا اس هیبى جزیبى ایی ک اس قجل ث 315-140 رعیذ عج ر داد هی ؽ د ارتعبػ ه لک ل بدر ایي دهب عجت هی ؽ د آة ثیي عل لی خؾک ؽذ سهبى السم ثزای ایي فزآی ذ حذاکثز 26 ثب ی خ ا ذ ث د. پظ اس فزآ ری دا ع یب آعیبة هی ؽ د. 9
هیکز یش کزدى در ایي ر ػ اس حزارت خؾک ت لیذ ؽذ ت عط اؽع هبد ى قزهشاعتفبد هی ؽ د. دهب حذ د 140 درج عب تیگزاد سهبى فزآی ذ 50-90 ثب ی هی ثبؽذ. یکی اس یضگی ایي فزآی ذ رعیذى گزهبی حبصل اس اؽع هبد ى قزهش ث ص رت یک اخت ث دا هی ثبؽذ. 10 هیکز ی یک ر ػ جذیذ در فزآ ری دا ع یب اعت. در ایي ر ػ اس اه اجی ثب طو ل هو ب ثویي 0.1 تب 100 عب تیوتز اعتفبد هی ؽ د. ا و ز ص ی ع و ب ط ع ؽ و ذ ث ع و ی ل ا ی و ي ا ه و ا ب ت ع و ط آ ة ه لک ل بی قطجی دا جذة ؽذ عجت افشایؼ گزهبی دا هی گزدد. ا جوبم ایوي و فزآی ذ یبس ث یک عیغتن ایش ل دارد. سهبى ه رد یبس 4 دقیق ط ل ه ب 2450 هگوب زتوش ثزای کب ؼ هقذار ع اهل ضذ تغذی ع یب یبس اعت.
اکغپ ذکزدى ایي ر ػ ثغیبر ؽجی ث فزآی ذ اکغتز د کزدى ث د تفب ت اصلی ثیي ایي د ر ػ در هیشاى حزارت سهبى فزآی ذ اعت. در ایي ر ػ سهبى فزآی ذ ث 10-5 ثب ی هی رعذ. اکغتز دکزدى در ایي ر ػ حزارت ت لیذ ؽذ در یک هذت سهبى ک تب ث دا بی آعیبة ؽذ ک اس هیبى کب ذیؾ ز اکغتز د عج ر هی ک ذ داد هی ؽ د. دا آعیبة ؽذ حیي عج ر اس دعتگب تحت فؾبر یش قزار هی گیزد. اکغتز دکزدى هی ت ا ذ ث د ؽی خؾک هزط ة ص رت گیزد. هذت سهبى السم ثزای ایي فزآی ذ 20-30 ثب ی در دهبی هطل ة 120-165 درج عب تی گزاد هی ثبؽذ. 11
هیشاى کب ؼ ه اد ضذ تغذی ای دا ع یب در درج حزارت بی هختلف دما ميشا )در و طان ی گساد( مقرار كاىظ م اد ضر تغز و ا )درصر( بيظ اچ 50 75-85 100 بو مر 15 ثانيو بيظ اچ 90 130 بو مر 30 ثانيو كامس اچ بيچ می ر د * A nderson Hafermann, and C.M. Parsons. 1992 12
ا زصی قبثل ع خت عبس ظب زی در فزآی ذ بی حزارتی هختلف ا زصی قبثل ع خت عبس فزای ذ بی حزارتی )هگبص ل ثز کیل گزم( 17.9 17.4 17.3 15.8 15.5 13.5 اکغتز د خؾک اکغتز د هزط ة هیکز یشاعی ى ثزؽت کزدى جت اعپالدی گ دا ع یبی خبم * Yock, loon. Cheong. 1997. 13
فزآ رد بی ع یب : ر غي ع یب اعتخزاب ر غي اس دا بی آهبد ؽذ ع یب ث ع طزیق پزط یذر لیک پزط حلش ی اعتخزاب هغتقین ثب حالل ا جبم هی ؽ د. اهز س رایو توزیي ر ػ اعوتخزاب ثوب حوالل ثوب اعتفبد اس حالل n گشاى اعت. 14
o ک جبل ع یب : پظ اس اعتخزاب ر غي اس دا ع یب در اکغتزاکت ر عیغتن تقطیز ک جبل ارد قغووت خؾک کي هی ؽ د پظ اس آى ثزای پلت ؽذى ارد دعتگب پالتوبیشر هوی ؽو د. قطوز ک جبل 8 تب 10 هیلی هتز هی ثبؽذ هیشاى پز تییي ک جبلو ثوب افوشایؼ فیجوز پ عوت دا و کب ؼ هی یبثذ. 15
ف ل فت ع یبی اکغتز د دا ع یبی پزچزة هی ثبؽذ ک اس طزیق فزآی ذ اکغتز د ثب اعتفبد اس دعتگب اکغتز د حبصل ؽذ اعت. فزآی ذ اکغتز د ت لیذ خ راک ثب اعتفبد اس اکغتز د دارای تبریخچ ای 40 عبل در د یب هی ثبؽذ. ت لیذ هقبدیز سیبدی خ راک اس طزیق اکغتز د در ا اخوز د و 1950 ا ایول د و 1960 ؽوز ؽوذ. ایوي تک ل صی ت ب ثبعث پیؾزفت چؾوگیزی در ت لیذ خ راک آثشیبى حی ا بت خب گی عبیز حی ا بت ؽذ اعت ثلک قؼ ثغیبر ه ن فشای ذ ای در ث ز ثزداری اس ه بثع دارد. 16
اثس اکض س ژ بس انسژ قابا م اب یضم دانو ىا * Yock, loon. Cheong. 1997. 17
ف ل فت ع یب : گبهی ک ع یب تحت عوول آ ری حزارتوی قوزار هوی گیوزد ثوذ ى آ کو ر غوي آى اعتخزاب ؽ د هحص ل ثذعت آهذ را ف ل فت ع یب هی به ذ. اعتفبد اس ف ل فت ع یب در تغذی حی ا بت ثزای ا لیي ثبر در عبل بی 1970 1960 هیالدی ه رد ثزرعی قزار گزفت ثعذ اس آى هحققبى دریبفت ذ ک ف ل فت ع یب ثذلیل ای کو دارای هقوبدیز ثوبالی ر غي پز تئیي اعت یک تزکیت غذایی ثب ارسػ هفیذ هی ثبؽذ. 18
هکب یشم عول دعتگب اکغتز د دعتگب اکغتز د عوذتب اس فیذر کب ذیؾ ز هبرپیچ اکغتز د عویل ذر صوفح دای عیغتن ه ت ر تؾکیل ؽذ اعت. خ راک ک دارای هقذار هعی ی ؾبعت غت ذ ث عویل عیغتن تغذی هبرپیچی )فیذر( ث ص رت یک اخت ارد کب ذیؾ ز هی ؽ د تب هزط ة گزم ؽ د عپظ داخل اکغتز د هی گزدد ثب حزکت چزخؾی هبرپیچ در ى عیل ذر ث عوت جل حزکت هی ک ذ. اس آ جبیی ک فضبی در ى عیل ذر ث توذری ک چوک هی ؽ د یز ی اکغتز د ک ذ ک ثز خ راک ارد هی ؽ د ثتذری افشایؼ هی یبثوذ ک ثب ؽکغتي آهیختي اصطکبک ؽذیذ خ راک در طی حزکت وزا اعت. 19
هف م طجق ث ذی اکغتز د فزآی ذ اکغتز د در حقیقت فزآی ذ پزداسػ) HTST ( ثب دهبی ثبال در سهبى ک تب اعت ث عیل عول تزکیجی رط ثت حزارت ا زصی هکب یکی فؾبر ص رت هی گیزد. اکغتز د وچ یي یک عولکزد ف ی اعت ک ث عیل آى خ راک تحت افشایؼ پی عت فؾبر فزآ ری اکغتز د پخت هی ؽ ذ عپظ ث دلیل افت بگ ب ی فؾبر ه جغط هی گزدد ثب ت ج ث ج د یب عذم ج د رط ثت در خ راک قجل اس عولیبت هی ت اى آى را ث د اکغتز د خؾک هزط ة طجق ث ذی کزد. 20
هزاحل ت ی ف ل فت ع یبی اکغتز د تویش کزدى آعیبة کزدى کب ذیؾ ز ثخبر اکغتز د کزدى خؾک خ ک کزدى 21
تجش و تقس بی کنجا و ط ا ت ت ط ا اکض س د کنجا و ط ا ت ت ط ا 22
هیب گیي تزکیت تقزیجی EFFSت لیذ ؽذ ثز اعبط ر ػ ای خؾک 23
AMINO ACID 24
MINERALIZE 25
VITAMIN 26
FATTY ACID اطیرىا نس درصر 0 11 4 24 54 7 میسط یک پا می یک اط ائر ک ا ئیک ین ئیک ین نیک 27
هقذار قبثلیت ضن ایلئ هی : 28
آسه ى بی ک تزل کیفی ف ل فت ع یبی اکغتز د ؽکل ظب زی: ر گ هش دا ث ع اى ا لیي عبد تزیي تغت هطزح اعت طی یک فزآی ذ خ ة ر گ دا ثبیذ ق و ای- طالئوی هوش آى جبیوذ تلو ثبؽذ. ا ذاس گیزی عطح ثبسدار ذ تزیپغیي ا ر آس ا ذاس گیزی یتز صى غیز هحل ل در دتزج ت اعیذی: ک ؾبى د ذ ی قبثلیت ضن پز تئیي تحت ؽزایط گزهبیی اعت. ؽبخص :PDI ک ج ت ا ذاس گیزی د ام هحص ل در آة ص رت ثب افشایؼ حزارت ؽبخص PDI کب ؼ هی یبثذ هی گیزد 29
مقايضو كيفي EFFSبا ط يا دا كنجا و ط يا * Matrai, T., M. Alp, N. Kocabagh. 1996 30
ذف اس عول آ ری ه بثع پز تئی ی گیب ی کب ؼ تجشی پذیزی پز تئیي در ؽکوج افشایؼ در هقذار قبثلیت ضن پز تئیي عج ری ارد ؽذ ث ر د ثبریک 35
تبثیز ف ل فت ع یب در دام افشایؼ ت لیذ ؽیز ث ج د عولکزد دام بی ؽیزی ث ج د عیغتن ت لیذ هثل دام ارتقبء عطح عالهت دام قبثلیت جذة ثبالی ه اد هغذی ث ج د کیفیت گ ؽت افشایؼ چزثی ؽیز افشایؼ خ ؽخ راکی جیز ث ج د ر ذ بی ضن جذة ه ادغذایی 36
غ ی عبسی ؽیز اعتفبد اس ف ل فت ع یب ث ع اى یک هبد ا لی ک حب ی 18 تب % 20 ر غي اعت یک ه جع غ ی اس ا زصی در جیز گب بی پز ت لیذ هطزح ث د عال ثز آى عو یب ثوبالتزیي پز تئیي را در خب اد لگ م ب دارد. ه وتز اس و حب ی هقذار لیشیي ثبال هی ثبؽذ ث ویي دلیل پز تئیي ع یب را کبسئیي گیب ی بهیذ ا ذ. 37
تاثیس ت ت ط ا اکغتز د بس ت یر غیس افشایؼ پز تئیي عج ری در ؽکوج در تیج : ث ه اسات آى افشایؼ.CLA افشایؼ هقذار ت لیذ ؽیز 38
Refrence : [1] AOAC, 2000. Official methods of analysis. 17th rev.ed. Association of Official Analytical chemists. Washington, DC. [2] Bates, L. S., 1991. Poultry and full-fat soybean meal. Roasting echnology, 1 3. [3] Boyington, j. C, Gaffney, B.j,Amzel, L m. 1993. Fatty acid binding by soybean lipoxygenase -1. JSci food agric 81: 1186-1192. Carew, L. B., Jr, F. W. Hill, and M. C. Nesheim. 1961. The comparative value of heated ground unextracted soybeans and heated -dehulled soybean flakes as a source of soybean oil and energy for chicks. J. Am. Oil. Chem.38:249 253. [4] Chohan, A. K., R. M. G. Hamilton, M. A. McNiven, and J. A. MacLeod. 1993. High protein and low trypsin inhibitor varieties of full-fat soybeans in broiler chicken starter diets. Can. J. Anim. Sci. 73:401 409. [5] Koci, S., Z. Kociova, Z. Ceresnakova, O. Palanska, and T. Matrai. 1997. The effect of full-fat extruded soya on the performance and produce quality in layers and broilers. Zivocisna Vyroba 42:67 71. [6] Wyatt, C. L., T. N. Goodman, and P. Tillman. 1991. Effect of feeding processed full-fat soybeans to laying hens on production parameters, and egg cholesterol and fatty acid levels. Poult. Sci. 70(Suppl. 1):134. (Abstr.) [7] Yock, loon. Cheong. 1997. Full-fat soyben meal production and utilization.american Soybean Association. [8] Zhou, J. 2008. Effect of dietary conjugated linoleicacid. in Asian-Australasian Journal.